by Kim Smolders, FMCHC
MIJN ERVARING MET
BREAST IMPLANT ILLNESS
Ik bewandelde een emotioneel pad, van implant naar explant, dat me alles over
mijn lichaam, gezondheid, zelf-waarde en de kracht van vrouw zijn heeft geleerd
BREAST IMPLANT ILLNESS
DE ONUITGESPROKEN SCHADUWKANT VAN EEN BORSTVERGROTING
Met het vrouwelijk zelfbeeld op een all time low, zijn plastisch chirurgische ingrepen op een all time high. Je moet maar een tijdschrift openslaan of op instagram scrollen en je wordt overspoeld met beelden van vrouwen met onmogelijk perfecte en gefotoshopte lichamen, waar geen enkel van ons ‘echte’ vrouwen nog op kan lijken. We worden naar de wachtzalen van de plastisch chirurgen gedreven om dit onhaalbare ideaal te bereiken.
Volgens de International Society of Aesthetic Plastic Surgery (www.isaps.org) werden er wereldwijd 11 miljoen plastisch chirurgische operaties uitgevoerd in 2019, waarvan 30% borstingrepen. In België werden er in 2016 ongeveer 200.000 ingrepen uitgevoerd, dat is zo een 745 per dag, waarvan 35% borstchirurgie. Concrete cijfers zijn moeilijk te vinden, maar dat zal nu in 2021 weer al een stukje hoger liggen.
De Keuze voor Implantaten
​
Vijf jaar geleden stapte ik ook enthousiast en onervaren mee het borstvergrotingsclubje in. Niet omdat ik ontevreden was over mijn lichaam; ik was altijd al petite, waar eigenlijk niets mis mee was. Het was mooi zelfs. Mijn zelf-beeld was altijd wel een beetje fragiel, wat mijn zelfvertrouwen niet echt beter maakte.
Ik woonde ook destijds met mijn vriend in Monaco, waar vrouwen met plastische lichamen helemaal niet te ontwijken zijn en ik werd me snel bewust van mijn quasi onbestaande vrouwelijke vormen. Ik verheugde me op “perfecte” borsten en het zelfvertrouwen en de vrouwelijkheid die ze, dacht ik toen, met zich mee zouden brengen.
Toen ik op eerste consultatie ging sprak mijn plastisch chirurg heel positief en luchtig over de ingreep. Hij zei dat het een heel simpele ingreep zou zijn, ook al zouden mijn borstspieren van mijn ribben getrokken worden om de implantaten tussen de spieren en mijn borstkas te plaatsen, en dat ik de volgende dag al weer uit eten zou kunnen gaan. Helemaal haalbaar, dacht ik toen, in ruil voor jarenlang geluk. Verder vertelde hij me over de levenslange garantie van implantaten en dat door moderne ontwikkelingen silicone uiterst veilig is en de kans op lekkage of scheuring zo miniem is dat ze heus geen risico zijn voor de gezondheid. Om me gerust te stellen zei hij nog dat de meeste vrouwen, die nu uiteraard dolgelukkig waren, tien tot twintig jaar zonder problemen rondlopen voordat de implantaten vervangen moeten worden.
Dit kon allemaal niet verder van de waarheid zijn.
Vrouwen laten voor het grootste deel prothesen plaatsen wegens een onzekerheid of gebrek. Er is echter geen externe oplossing om een interne storm te stillen.
Gezondheidsproblemen​
​
De laatste vijf jaar heb ik mijn implantaten vier keer moeten laten corrigeren, onder narcose, en ik begon me na mijn de eerste borstvergroting enkele jaren geleden, stilaan fysiek en mentaal slecht te voelen. Ik was mezelf gewoon niet meer. Dit dagelijks gevoel van o.a. totale vermoeidheid, slapeloosheid, gemoedsstoornissen, ‘brain fog’ (een wazig gevoel in mijn hoofd waardoor ik helemaal niet helder kan denken en me niet kan concentreren), hartkloppingen, een oppervlakkige ademhaling, zware en droge ogen, verdund haar, een doffe huid …, maakte me zo wanhopig dat ik antwoorden moest vinden.
Na bloedcontrole en andere testen die ik meermaals liet afnemen, kwamen alle resultaten steeds normaal terug. Enkel mijn ferritine waarde lag aan de lage kant, een afwijking die in de familie zit. Al vijftien jaar ga ik bewust en holistisch om met mijn gezondheid – zo volg ik een Mediterranen dieet, eet bijna geen suiker, drink meer dan voldoende water, sport ik dagelijks en doe ik aan IF (intermittent fasting), meditatie en cryotherapie. Alles voor een gezonde levensstijl om mijn lichaam te koesteren. Er moest dus iets anders zijn. Dokters en ikzelf dachten aan stress of andere zware emotionele prikkels die ik aan het verwerken was. Ik heb zelfs getwijfeld of het aan mijn leeftijd zou liggen. Ik ben nu 37 jaar oud.
Breast Implant Illness
​
Nooit kwam het in mij op, of bij de dokters, dat mijn implantaten hiermee te maken zouden hebben. Mijn eigen onderzoek naar een mogelijke verklaring van mijn onophoudende vermoeidheid en steeds gebrekkigere levenslust, bracht mij op een onverwacht pad.
Zo kwam ik op een Facebook groep terecht voor ‘Breast Implant Illness’ (BII) met maar liefst 138.000 vrouwelijke leden. Dit was mijn aha!-moment. Bericht na bericht vertelden vrouwen hun hartverscheurende verhalen over hun levensveranderende symptomen, sommige die ik kon herkennen, maar in de meeste gevallen symptomen die zelfs veel erger waren: auto-immuunziekten, kanker (vooral lymfklierkanker en BIA-ALCL, kanker van het immuunsysteem dat de FDA in de VS sinds 2017 officieel toeschrijft aan borstimplantaten), gevorderde hartproblemen, gewrichtsklachten, allergieën, huidaandoeningen, depressie, chronische vermoeidheid en zo een opmerkelijk gebrek aan energie dat sommige moeders zelfs niet meer in staat zijn om voor hun kinderen te zorgen. Dit is maar een kleine samenvatting; de lijst van symptomen is bijna eindeloos.
Breast Implant Illness: verschillende ziekten & symptomen die vaak na een borstvergroting of -reconstructie kunnen verschijnen.
Er zijn vrouwen die alle soorten testen laten uitvoeren, met zware financiële en emotionele gevolgen, omdat ze zich zó ziek en ongehoord voelen, maar die helaas geen antwoord krijgen van de vele artsen en specialisten wat betreft de herkomst van hun symptomen. Integendeel - vaak wordt hen gezegd dat het tussen de oren zit, of dat het stress- of leeftijdsgerelateerd zal zijn en wordt er medicatie voorgeschreven dat niet zal helpen. Totdat ze zelf uit eigen onderzoek, zoals ik, BII ontdekken.
In de vijf jaar dat ik borst implantaten heb, werd ik nooit geconfronteerd met de term Breast Implant Illness. Ik had er nog nooit van gehoord, niet van mijn plastisch chirurgen, niet van dokters, niet van specialisten, van niemand. Toch weten ze ervan, ook al geloven ze er niet in. Ze willen gewoon niet dat het geweten wordt.
Toxische Silicone In Je Lichaam
​
Gewoonweg het feit dat er vrij zware en onbekende ‘objecten’ in je lichaam zitten die soms samen meer dan 1kg wegen en dan nog eens ernstige druk uitoefenen op je vitale organen, bloedvaten en longen, is op zich al reden tot bezorgdheid. En dan hebben we het nog niet over de silicone en het auto-immuunrespons van je lichaam.
Eén van de plastisch chirurgen waarbij ik op explant consultatie ging, die pro-BII is en mee aan BII onderzoeken in Nederland werkt, legde me uit dat borstimplantaten meer dan dertig toxische stoffen bevatten, waaronder ook silicone en zware metalen. Er wordt vaak gezegd dat een implantaat niet ‘zweet’ (minuscule deeltjes van de inhoud loslaat) en dat de silicone, die zich in alle borstimplantaat-omhulsels bevindt (ook zoutwater implantaten), onschuldig is. Echter, het tegendeel is bewezen zei ze. Een implantaat zweet wél, waardoor na verloop van tijd de silicone niet alleen te bevinden is in het weefsel dat in aanraking komt met de implantaat, maar ook in je haar, spieren, gewrichten, cellen … overal. Je hoeft geen beschadigde, gescheurde of oude implantaten te hebben om de risico’s van silicone te ervaren; ook een gezonde implantaat kan je stilaan vergiftigen en ziek maken. Hoe langer je ze hebt, hoe groter de kans dat je ziek wordt. Een studie van 2020 heeft trouwens het volgende geconstateerd: “De resultaten suggereren dat het vrijkomen van siliconen uit borstimplantaten door gelbloeding of implantaatbreuk, wat leidt tot de vorming van kleine druppeltjes die door het lichaam migreren, de gezondheid kan beïnvloeden door celdood in bepaalde organen en weefsels teweeg te brengen.”* In tegenstelling tot wat er vaak wordt gedacht, mogen we ons hier dus wel zorgen over maken.
Je Immuunsysteem Slaat Op Hol
​
De silicone zelf is niet de enige boosdoener. Een implantaat is en blijft een vreemd object voor je lichaam. Vanaf moment van het plaatsen van de implantaat wordt je immuunsysteem geactiveerd.
Het lichaam vormt een kapsel, gemaakt van je eigen bindweefsel, om je zo te beschermen tegen deze ongewenste indringer. Integendeel met wat er vaak gezegd wordt zal je lichaam dit kapsel niet als eigen beschouwen. Dit wakkert een aanhoudend immuunrespons aan. Het kapsel is dan ook nog poreus, waardoor het de minuscule deeltjes van de giftige inhoud van je implantaten die via het zweten van de implantaten loskomen niet tegen zal zouden, en zo kunnen de silicone en andere toxische stoffen ze zich in het hele lichaam verplaatsen.
Je immuunsysteem is dus continu aan het vechten. 24 op 7. Dit vraagt enorm veel energie, waardoor je lichaam niet genoeg overheeft om gezond te kunnen functioneren. Het veroorzaakt wat men 'inflammation' noemt, ontstekingen over je ganse lichaam. Dit zal met der tijd dan leiden tot allerlei chronische en ook auto-immuun gezondheidsproblemen. Of anders gezegd Breast Implant Illness. Bij sommige duurt het enkele maande, bij anderen enkele jaren. Maar het is duidelijk - je zal van borstprothesen met de
Een explant, het verwijderen van de implantaten, is aangeraden zodat je lichaam kan herstellen. Gezien dit kapsel in aanraking komt met de implantaat kan het silicone, metalen, bacteriën en schimmel bevatten, is het noodzakelijk dat niet alleen de implantaat, maar ook het kapsel verwijderd wordt zodat een optimale genezing kan beginnen. En genezing kan!
Van het moment dat de prothesen geplaatst worden is je lichaam aan het vechten. 24/7. Dit zorgt voor chronische stress & inflammatie die steeds erger wordt.
BII & De Medische Wereld
​
De medische wereld is er nog grotendeels van overtuigd dat borstimplantaten en siliconen veilig zijn en verder nog dat ze zeker niet de oorzaak (kunnen) zijn van de symptomen waar zóveel vrouwen wereldwijd mee leven. De meeste plastisch chirurgen, ook in België, zijn er ook helemaal niet voor te vinden. Er worden wel stilaan meer studies en onderzoeken gedaan om de link tussen borstimplantaten / silicone en BII te verduidelijken. Onderzoek is al jaren bezig door enkele ‘believers’, maar grote erkenning hebben ze tot nu toe nog niet gekregen. En toch, de verhalen van zoveel vrouwen zijn het bewijs, eens dat de implantaten verwijderd worden ondergaan 90% van hen een hele transformatie. In de merendeel van de gevallen verdwijnen de meeste, en zelfs soms alle, symptomen en klachten in de dagen, weken en maanden na explant.
De meeste chirurgen wereldwijd willen Breast Implant Illness niet erkennen. Ook leggen weinig de link tussen de symptomen van zoveel vrouwen en hun borstprothesen.
Je kan natuurlijk niet alle klachten en ziektebeelden aan borstimplantaten toeschrijven, dat besef ik al te goed. Veel andere factoren bepalen je gezondheid, zoals, genetica, onderliggende aandoeningen en lifestyle keuzes. Maar het is wel opmerkelijk dat zo veel vrouwen deze symptomen opmerken nadat ze borstimplantaten krijgen om dan weer effectief enorm te verbeteren of zelfs te genezen na explant.
​
Dat roept dan de vragen op: Hoe kan het zijn dat zoveel vrouwen wereldwijd symptomen en gezondheidsproblemen hebben na hun borstvergroting, en dat de medische wereld zo onwillig een link legt? Waarom wordt BII door zo velen niet erkend? En hoeveel vrouwen met borstimplantaten zijn er met symptomen, die zich ellendig voelen en niet meer zichzelf zijn? Hoeveel kunnen (of willen) de link met BII niet leggen?
​
Zoektocht Naar Mijn Explant PC
​
Om mijn explant in te plannen heb ik niet minder dan vier plastisch chirurgen in Vlaanderen bezocht, waaronder ook een van de plastisch chirurgen die mijn implantaten heeft geplaatst.
In België blijkt het geen standaard procedure te zijn, want drie van de vier chirurgen die ik heb bezocht hebben niet meer dan een handvol explants uitgevoerd in hun, soms lange, carrière. Het zijn top chirurgen die hun werk met veel passie, precisie en expertise uitvoeren, maar een explant heeft nu eenmaal niet hun voorkeur. Dit gaf me op eerste instantie een naar gevoel aangezien het, vergeleken met een borstvergroting, een meer ingrijpende en risicovolle ingreep is.
Maar het meest opmerkelijke was de reactie van twee van de chirurgen. Ze zijn heel enthousiast en enorm behulpzaam als een vrouw om een borstvergroting vraagt, maar spreek je het woordje explant uit, dan verandert hun hele houding. Ze keken en spraken me aan of ik helemaal gestoord was. Ook al was ik op dat moment kwetsbaar en moedig. Ze waren respectloos, neerbuigend en geërgerd door mijn aanvraag. Ze ontkenden het bestaan BII, spraken met volle overtuiging over hoe veilig silicone nu wel is, en zeiden dat ik niet te veel moest lezen en geloven “van wat ik op het internet vond”. Het ging zover dat mijn originele plastisch chirurg op een heus sarcastische manier zei dat mijn borsten na explant “op theezakjes zouden lijken”, dat ik nadien “een psychiater zou nodig hebben” en over enkele weken weer terug in zijn praktijk zou staan, “smekend om een nieuwe set implantaten”. Hij heeft me dan ook, onjuist, voor de consultatie aangerekend. Onnodig te zeggen voelde dit als totale vernedering op een moment dat ik me kwetsbaar, emotioneel en in volle vertrouwen openstelde aan mijn chirurg, een deskundige, waarvan een professionele houding tegenover zijn patiënten het minste is wat men mag verwachten. Een pijnlijk voorbeeld van hoe sterk de weerstand tegen BII nog is.
​
Toch heb ik in Antwerpen een chirurg gevonden, en wat ben ik dankbaar! Dr Van Look in Antwerpen heeft mijn leven omgedraaid. Ook al was deze ingreep niet dagelijkse kost voor hem toen ik hem in februari 2021 bezocht, hij stond er 100% achter. Hij erkende mijn symptomen, was begripvol en empatisch. Ondertussen zijn er al meerdere vrouwen bij hem voor explant gegaan, een trend dat blijkt te stijgen.
Explant Disrespect
​
Ik heb in vijf jaar twee sets implantaten laten zetten door twee verschillende plastisch chirurgen, en geen van beide heeft me op de mogelijke gevaren en risico’s gewezen. Alle informatie die ik mee kreeg was luchtig en positief. Toen ik later terugkeerde met vraag naar meer informatie over BII was het volgens hen anekdotisch en ongeloofwaardig.
Als ik verhalen lees van vrouwen die een explant overwegen, lees ik vaak hetzelfde. Er heerst onbegrip en schaamte. Vrouwen voelen zich al kwetsbaar genoeg, zonder dat mannen, laat staan vooral mannelijke dokters en chirurgen, vernederend neerkijken op hen. Een plastisch chirurg zou vooral begrip en respect moeten hebben voor alle vragen, wensen en klachten van patiënten, en deze zo professioneel en menselijk mogelijk proberen op te lossen. Vrouwen proberen wijs maken dat ze het mis hebben, of dat het in hun hoofd zit is regelrecht onaanvaardbaar. Wij verdienen de respect en vrijheid om keuzes te maken over ons lichaam, en dit op basis van eerlijke, medische informatie.
De harde realiteit is dat plastisch chirurgen vrouwen niet een gebalanceerd plaatje geven van al de mogelijke implicaties en complicaties van een borstvergroting. Dit lijkt logisch als de meeste onder hen zelfs niet geloven in de gevaren ervan, laat staan in BII. Ja, vrouwen die graag een borstvergroting willen kunnen natuurlijk ook zelf onderzoek doen, maar wat dan met de zorgplicht van de dokters om ons onpartijdige en volledige informatie hierover te geven? Ook op de Royal Belgian Society for Plastic Surgery, het officiële portaal van de plastische chirurgie in België (www.rbsps.org) vond ik enkel referentie naar BIA-ALCL, maar niets over BII of de vele andere complicaties dat borstimplantaten met zich meebrengen.
Als onze chirurgen, noch de website van het officiële plastische chirurgie portaal in ons land deze informatie niet meegeeft, waar moeten we het dan wel gaan zoeken?
Vrouwen moeten zeker hun eigen onderzoeken doen als ze een cosmetische ingreep laten doen, maar er moet een zorgplicht zijn van de chirurgen om de juiste & eerlijke info te bezorgen.
Ondanks de wetenschappelijke onderzoeken en vele ervaringen van vrouwen, blijft BII een taboe in de wereld van plastische chirurgie. Borstvergrotingen zijn big business, en daar tegenin gaan is controversieel en onpopulair. Maar wat zolang verborgen lag, wordt nu stilaan zichtbaar. Met de toenemende onderzoeken, dokters chirurgen en specialisten die toch geloven, en de talloze moedige vrouwen die hun verhalen vertellen, samen komen en verdere stilte weigeren, komt er toch meer erkenning voor BII.
Hoop​
​
Er is hoop desondanks het nog ontzettend moeilijk blijkt te zijn, wereldwijd zelfs, om een plastisch chirurg te vinden die gelooft in wat je zegt, die BII erkent, én die met een empathische en positieve ingesteldheid aan je gezondheid wil werken.
Mijn ervaring met en nieuwe kennis over BII wilde ik graag delen zodat vrouwen die borstimplantaten hebben, of overwegen ze te krijgen, een beter geïnformeerde beslissing kunnen nemen. BII moet deel uitmaken van het gesprek rond borstvergroting. Er zullen ook vrouwen zijn die het hier moeilijk mee zullen hebben, dit niet willen inzien of geloven. Het pad van explant vraagt tijd, sterkte en heel veel moed. Het gaat voornamelijk rond gezondheid, maar het draait ook om body-image.
Het pad van explant vraagt tijd, sterkte & moed. Het gaat hier vooral over gezondheid, maar het draait ook rond het idee van 'vrouw zijn' & body-image.
Mijn ervaring met en nieuwe kennis over BII wilde ik graag delen zodat vrouwen die borstimplantaten hebben, of overwegen ze te krijgen, een beter geïnformeerde beslissing kunnen nemen. Momenteel is er zo weinig over te vinden, zeker in België, en bij de artsen en specialisten zullen vrouwen ook niet de nodige antwoorden vinden.
BII moet deel uitmaken van het gesprek rond borstvergroting. Er zullen ook vrouwen zijn die het hier moeilijk mee zullen hebben, dit niet willen inzien of geloven.
Het pad van explant vraagt tijd, sterkte en heel veel moed. Het gaat voornamelijk rond gezondheid, maar het draait ook om body-image.
Body-Image & De Kracht Van De Vrouw
​
En net daarom is deze strijd misschien wel eentje dat thuis hoort in het groter debat van body positivity en wat het betekent om vrouwelijk te zijn. Een beeld dat bloednodig moet veranderen. Dagelijks blijft het een strijd voor vrouwen om erkenning, aanvaarding en gelijkheid. Een strijd tegen objectificatie en vernedering waar vrouwen, desondanks onze emancipatie en grote stappen, nog steeds mee te maken hebben.
Het feit dat veel vrouwen wereldwijd hun lichaam, en dus ook hun kracht en gezondheid, terug in eigen handen nemen door het kiezen voor een explant, wetende dat ze een zware fysieke en emotionele weg zal zijn, is prachtig. Dat is bewijs van het geloof dat we in onszelf hebben, en van het verzet tegen de idealen die ons worden opgelegd. Maar het allermooiste in dit verhaal is dat wij vrouwen het allerkrachtigste en inspirerend zijn als we samenkomen. Als wij vrouwen onze en inzicht en ervaringen met elkaar delen, dan kunnen we dingen doen bewegen en kunnen we verandering teweegbrengen.
Gelukkig is mijn ervaring met borstimplantaten mild in vergelijking met zoveel andere vrouwen, maar ze zijn nu mijn ‘breasties’ en ik deel hun passie voor actie en erkenning. Ook de strijd voor verandering in de medische wereld en hoe de maatschappij omgaat met gezondheid, voeding en ‘mental health’ moeten we aangaan. Een die niet gemakkelijk is, maar wel uiterst belangrijk.
De Nieuwe (Oude) Ik​
​
Mijn explant is begin maart uitgevoerd, en “the heal is real”, zoals vrouwen hun post-explant transformatie beschrijven. Ik ben mezelf terug, en het is een soort van vernieuwing geweest.
Het is opmerkelijk hoe mijn lichaam helemaal opfleurt nu ik implant-vrij ben. Het is net of de ‘inflammation filter’, die mentaal en fysiek heel tast- en zichtbaar was, helemaal weg is. Ik voel me meer energiek en ik slaap beter. Ik kan me weer beter concentreren en heb terug zin in het leven. Ik ben slanker, mijn huid en ogen zijn meer helder en mijn haar heeft nu meer volume. Ik ben vooral lichter van lichaam en geest. Ik kijk uit naar wat de komende maanden en jaren me zullen brengen, en om terug helemaal de gezonde versie van mezelf te zijn. Helemaal vrij en blij in mijn eigen lichaam, ook met kleine, maar fijne, borsten.
Dat is pas vrouwelijkheid, puur en krachtig!
Het is zo krachtig & mooi wanneer we als vrouwen samenkomen, verhalen & inzichten delen en terug voor onszelf kiezen, om zo sterker te worden & verandering te brengen
* Onnekink, C., Kappel, R.M., Boelens, W.C. et al. Low molecular weight silicones induce cell death in cultured cells. Sci Rep 10, 9558 (2020). https://doi.org/10.1038/s41598-020-66666-7